Ontslag wegens het opnemen van een TikTok video in bedrijfskleding – voorheen ondenkbaar, maar in dit digitale tijdperk niet uit te sluiten. Het opnemen van zo’n video lijkt vrij onschuldig en gebeurt ook regelmatig. Maar: vergeet niet dat het bedrijf door de gedragen bedrijfskleding direct geassocieerd wordt met de geplaatste video. Er zijn situaties denkbaar waarin dat niet wenselijk is.
Ontslaggronden
Let’s start with the basics. Wanneer je een werknemer wil ontslaan dan moet er sprake zijn van één (of meer) van de ontslaggronden opgenomen in artikel 7:669 lid 3 BW. Sub a en b zijn in deze situatie niet relevant, omdat deze ontslagen betreffen op bedrijfseconomische gronden en wegens langdurige arbeidsongeschiktheid. Sub c t/m i – de persoonsgebonden gronden – lijken in de geschetste situatie meer voor de hand liggend. De werkgever kan de rechter verzoeken om de overeenkomst te ontbinden op grond van één (of meer) van de volgende gronden:
- Regelmatig ziekteverzuim
- Disfunctioneren
- Verwijtbaar handelen of nalaten
- Werkweigering door ernstig gewetensbezwaar
- Verstoorde arbeidsverhouding
- Andere dan de bovengenoemde omstandigheden waardoor in redelijkheid voortzetting van de arbeidsovereenkomst niet kan worden verlangd
- Gecombineerde omstandigheden uit meerdere ontslaggronden
Ontslag mogelijk?
In beginsel kun je een werknemer die in zijn vrije tijd een video in bedrijfskleding opneemt niet ontslaan. Er moet een goede reden voor ontslag bestaan – een video opgenomen in bedrijfskleding is dat vaak niet. Wel kan er een waarschuwing worden gegeven. Het wordt anders wanneer er in een video wordt gescholden, of wanneer er sprake is van geweld. Dit kan leiden tot ontslag omdat er een risico bestaat op negatieve uitstraling en associatie met het bedrijf.
De meest haalbare ontslaggronden bij een TikTok video in bedrijfskleding zijn de gronden onder e en g of een cumulatie van gronden (de i-grond). In sommige gevallen is ontslag op staande voet zelfs haalbaar.
Dossieropbouw
Een enkele misstap zal in de meeste gevallen niet voldoende zijn om tot ontbinding van de arbeidsovereenkomst over te gaan. De werkgever moet een dossier opbouwen. Om bewijstechnische redenen is het verstandig om gesprekken, afspraken, instructies, beoordelingen en waarschuwingen op schrift vast te leggen. Op die manier kan de werkgever aantonen welke fouten door de werknemer zijn gemaakt en dat hij de werknemer daar voldoende op heeft gewezen. Het slagen van een ontslagverzoek zonder dit dossier is vrij klein.
Dus: ontslag wegens het dragen van bedrijfskleding in een TikTok video? Het kan onder omstandigheden leiden tot ontslag, zeker wanneer de werkgever al een dossier heeft opgebouwd.
Ontslag op staande voet
In hele uitzonderlijke gevallen kan de video zelfs een reden zijn voor ontslag op staande voet. Ontslag op staande voet kan worden gegeven wanneer daar een dringende reden voor bestaat. Er moet écht sprake zijn van een ernstige verwijtbare gedraging van de werknemer, zoals diefstal of geweld. Daarnaast geldt er het vereiste van ‘onverwijlde’ mededeling. Dat betekent dat het ontslag zo snel mogelijk – dat wil zeggen direct nadat de reden voor opzegging zich heeft voorgedaan – moet worden gegeven. Het ontslag moet dan direct ingaan, waarbij de werknemer zo snel mogelijk op de hoogte moet worden gebracht. Hierbij moeten de persoonlijke omstandigheden van de werknemer en de ingrijpendheid van het ontslag worden meegewogen.
Of ontslag op staande voet overeind blijft is wederom afhankelijk van de omstandigheden van het geval. Er moet echt sprake zijn van een zeer extreem geval – denk daarbij aan een aanstootgevend filmpje.
Regels vaststellen
“Is er iets te doen tegen dit soort filmpjes?”. Ja zeker: in gedragscodes, het reglement of het protocol van het bedrijf kan worden opgenomen dat het verboden is om video’s in bedrijfskleding op het internet te plaatsen. Wanneer dit wel gebeurt, dan kun je werknemers wijzen op deze vastgelegde regels. En aan alle TikTokkers onder ons: denk even twee keer na voordat je een filmpje in bedrijfskleding post. Zo kun je nare situaties voorkomen.