Iedereen koopt tegenwoordig wel eens iets online uit een webshop. Zeker in de huidige tijd is het ideaal. Toch kan het voorkomen dat een product niet aan je verwachtingen voldoet. Sterker nog, op internet ziet het product er heel anders uit of staat er een compleet andere omschrijving. Daar moet vanaf nu verandering in komen als het aan staatssecretaris Mona Keijzer ligt. Zij heeft namelijk een conceptwetsvoorstel ingediend om de online consumenten beter te beschermen. Wat staat er precies in dit wetsvoorstel en wat zijn de gevolgen hiervan?
Hoe was het eerst geregeld?
Op dit moment geldt de Wet Koop op Afstand. Deze wet is vooral bedoeld om consumenten te beschermen bij deze manier van aankopen doen. Waar de consument in een winkel gelijk ziet wat hij koopt, is dat bij een aankoop op afstand uiteraard niet het geval. Online shoppen klinkt vandaag de dag heel normaal, maar toch is het best bijzonder dat je iets koopt zonder het gezien te hebben. Dit brengt een extra risico met zich mee. Er vindt daarnaast geen persoonlijk contact plaats tussen koper en verkoper en dus moet de verkoper aan bepaalde eisen voldoen.
Als verkoper ben je namelijk verplicht om bepaalde informatie aan je klanten te verstrekken. Het gaat hier onder meer om het bestelproces, de levertijd, de prijs, de garantie, de bedenktijd en natuurlijk de belangrijkste kenmerken van het product. Toch gaat het vaak mis; een foutje waardoor je klanten een ander idee hebben bij het product is zo gemaakt. De consumenten zijn hier de dupe van. Wanneer het bestelde product niet aan de verwachtingen voldoet, moet je dit probleem als verkoper kosteloos oplossen.
Voor jou als verkoper is het consumentenrecht van belang om te weten wat je verplichtingen zijn tegenover de consument, zodat je hier rekening mee kunt houden bij het aanbieden, promoten, verkopen van producten en het bieden van service na het aangaan van de overeenkomst. Ook kun je in het kader van het consumentenrecht de verplichtingen van de consumenten zien en op basis hiervan, wanneer nodig, maatregelen nemen. De klant is immers niet altijd koning.
Het huidige consumentenrecht zal een stukje strenger worden. Het online shoppen zal voor consumenten veiliger worden, als verkoper is het belangrijk om te weten waar je op moet letten.
Het wetsvoorstel voor online consumenten
Het wetsvoorstel dient ter bescherming van de online consumenten, op veel verschillende vlakken: onjuiste verwachtingen, (misleidende) reclames en privacy. Allereerst stelt het kabinet dat online consumenten veel minder goed beschermd worden dan consumenten die aankopen doen in fysieke winkels. Het wetsvoorstel moet ervoor zorgen dat de consument beter wordt ingelicht over de producten. Staatssecretaris Mona Keijzer zegt hier het volgende over:
“Wat voor consumenten in de fysieke wereld geldt, moet voor hen ook online gelden. Te vaak is informatie bij zowel sociale media, digitale platforms en webwinkels nog onvolledig, onduidelijk of soms zelfs misleidend. Dat betekent dat je als consument een aankoop kunt doen of contract kan sluiten, zonder dat je goed op de hoogte bent van de voorwaarden.”
Daarnaast worden de regels omtrent reclame scherper. De consument hoort te weten waarom hij een bepaalde reclame ziet. Ook stelt Keijzer dat er bij de reclame vermeld dient te worden, of er voor deze reclame is betaald en zo ja, of de reclame hoger geplaatst is door de betaling.
Verbod op beoordelingen
Het wetsvoorstel buigt zich daarnaast over beoordelingen op consumentensites. Vaak staan er bij webwinkels reacties van consumenten, vooral consumentenbeoordelingen over de webwinkel of over een bepaald product. Het kabinet wil een verbod op onechte beoordelingen. Dit betekent dat betaalde recensies en valse beoordelingen verboden worden.
Een flink wetsvoorstel, want er is nog meer. Een ander onderdeel van het wetsvoorstel is namelijk de relatie tussen de consument en gratis digitale diensten. Bij dit soort diensten kun je denken aan Instagram, Snapchat en Facebook. Wanneer je lid wilt worden van bijvoorbeeld Facebook, dien je persoonsgegevens in te vullen. Op dat moment ga je een overeenkomst met Facebook aan. In het wetsvoorstel staat dat een consument de overeenkomst op een bepaald moment moet kunnen opzeggen en zo ook de persoonsgegevens te laten verwijderen.
Het wetsvoorstel is complex. Online consumenten zullen op vele manieren beter worden beschermd. Het concrete deel van het wetsvoorstel is ziet vooral op de online overeenkomst die je aangaat. Bij webshops kunnen producten tegenvallen en bij het opzeggen van gratis digitale diensten worden je persoonsgegevens niet verwijderd.
Verloop nieuw wetsvoorstel
Het wetsvoorstel zal komende tijd worden behandeld in het parlement. In de toekomst zullen de regels uit het wetsvoorstel in de gehele Europese Unie moeten gelden. De richtlijn wordt naar alle waarschijnlijk vanaf 22 mei 2022 toegepast in alle lidstaten, met dit wetsvoorstel loopt Nederland alvast vooruit. Maar wat zijn dan de gevolgen hiervan?
Wanneer jij eigenaar bent van een webshop, moet je zorgen dat de omschrijving en verwachtingen van het product overeenkomen met het daadwerkelijke product. Indien jij dit goed op orde hebt, zal het wetsvoorstel weinig impact hebben op jou als ondernemer. Het wetsvoorstel is nog niet definitief geaccepteerd, maar het is raadzaam om je productomschrijvingen nu al te controleren, zo voorkom je in ieder geval teleurstelling bij je klanten.
Daarnaast moet je als webshophouder aangeven of bepaalde producten hoog geplaatst worden doordat je een advertentie hebt ingekocht. De volgorde waarop de consument zoekresultaten te zien krijgt, moet duidelijk zijn.
Als je een ‘gepersonaliseerd’ aanbod laat zien, op basis van informatie over andere websites die de consument eerder heeft bezocht, moet je dit ook duidelijk aangeven. Daarnaast worden webwinkels die met derden werken verplicht om aan te geven of zijzelf of de externe verkopers verantwoordelijk zijn voor retouren. Dit zorgt weer voor meer duidelijkheid bij de consument en kan eventuele verwarring voorkomen. Het is dus belangrijk dat je extra zorgvuldig omgaat met je webshop.
Als consument zul je online beter worden beschermd. Online shoppen wordt eigenlijk veiliger, omdat het product minder snel zal tegenvallen, maar ook jouw persoonsgegevens worden veiliger gebruikt bij gratis digitale diensten. In zoverre worden de online consument en de consument die fysiek zijn aankoop doet gelijkgesteld.
Wetsvoorstel online consument
Door dit wetsvoorstel word je als online consument beter beschermd. Het zal weinig directe gevolgen hebben, maar het biedt vooral een stukje extra zekerheid. Het is de bedoeling dat de online consument en de consument in de winkel gelijkgesteld worden. Heb je vragen over een bepaalde dienst of over het wetsvoorstel vraag het ons