geplaatst in Werknemers

Nevenwerkzaamheden: een aanvulling of een competitie?

april

Een jurist van DAS Rechtsbijstand heeft buiten werktijd op eigen naam een kennis bijgestaan in een juridische procedure. De jurist heeft van deze nevenactiviteit geen melding gemaakt bij zijn werkgever. Toen DAS hier op een gegeven moment achter kwam, werd het ontslag aangevraagd omdat de jurist handelde in strijd met het verbod op nevenactiviteiten. Dit verbod was opgenomen in zijn arbeidsovereenkomst. De kantonrechter besloot dat het ontslag gerechtvaardigd was. Het Hof vond dat de jurist een fout had gemaakt, maar dat er slechts sprake was van een incidentele activiteit. Het Hof oordeelt om deze reden dat de arbeidsovereenkomst moet worden hersteld. Het Gerechtshof en de kantonrechter waren het dus oneens over deze nevenactiviteit van de jurist. De vragen die in dit artikel centraal staan, zijn wat nevenwerkzaamheden inhouden en welke activiteiten als nevenwerkzaamheden wel of niet zijn toegestaan naast een baan.

Nevenwerkzaamheden en het weigeren ervan

Nevenwerkzaamheden, ook wel nevenactiviteiten, zijn werkzaamheden die je naast het werkt uitvoert. Door deze nevenwerkzaamheden te verrichten wordt er extra ervaring opgedaan. Het kan hier gaan om vrijwilligerswerk, maar er zijn ook betaalde nevenwerkzaamheden. In beginsel mag een werknemer nevenwerkzaamheden verrichten. Er is geen wet die stelt dat je geen nevenwerkzaamheden mag uitvoeren naast een vaste baan. De werknemer moet zich echter wel aan een paar regels houden.

Nevenwerkzaamheden kunnen een aanvulling zijn op de functie die een werknemer uitvoert binnen het bedrijf en kunnen ook erg gunstig zijn. Volgens artikel 19 van de Grondwet heeft een werknemer de vrijheid van arbeidskeuze. Hierdoor is een geheel verbod op nevenwerkzaamheden vaak niet mogelijk. Als werkgever heb je wel het recht om afspraken te maken omtrent het uitvoeren van nevenwerkzaamheden door werknemers. In sommige gevallen kan er namelijk sprake zijn van belangenverstrengeling. In dat geval kunnen nevenwerkzaamheden wel geweigerd worden. Bijvoorbeeld wanneer de werknemer minder naar behoren functioneert door de vele uren die gemaakt worden. Of wanneer de werknemer jouw concurrent wordt door dezelfde diensten te leveren. Hierbij kan de naam van het bedrijf schade oplopen.

Nevenwerkzaamhedenbeding

Als je afspraken wil maken met de werknemer over nevenwerkzaamheden dan kunnen deze afspraken worden opgenomen in een apart contract, een clausule of in de arbeidsovereenkomst. Het is belangrijk dat dit schriftelijk gebeurt. Bij het opstellen van een nevenwerkzaamhedenbeding is aan te bevelen dat duidelijke afspraken gemaakt worden over wat verboden wordt, bijvoorbeeld dat nevenwerkzaamheden alleen toegestaan worden als hiervoor toestemming is gevraagd bij de werkgever. Beschrijf ook welk belang het bedrijf heeft bij een verbod op nevenwerkzaamheden en neem de sanctie op die wordt opgelegd als de werknemer zich niet aan het beding houdt. Uit de onderstaande rechtszaak blijkt dat het belangrijk is om afspraken te maken die consequent en rechtvaardig worden toegepast.

Meer dan een hobby

Transport B.V. had tijdens het sollicitatiegesprek gevraagd naar de hobby’s van de werknemer. De werknemer gaf tijdens het gesprek aan dat hij één keer per maand wordt ingezet als chauffeur voor de markt. Deze werkzaamheden vallen op een zaterdag of een zondag. De werkgever heeft deze werkzaamheden lang getolereerd, ondanks dat er een verbod was opgenomen in de cao. Na enige tijd ontstonden schadegevallen als gevolg van onoplettendheid en nalatigheid van de werknemer. Als gevolg hiervan heeft de werkgever het verbod op nevenwerkzaamheden ingesteld. De werknemer is toch doorgegaan met de nevenwerkzaamheden. Toen de werkgever hierachter kwam is een boete opgelegd die was opgenomen in het beding. Het Hof heeft besloten dat de werkgever in deze situatie verkeerd heeft gehandeld, omdat ze ervan op de hoogte waren dat de werknemer deze werkzaamheden verrichtte. Dit was namelijk tijdens het sollicitatiegesprek al bekend.

Geen beding voor nevenactiviteiten

Als je geen nevenwerkzaamhedenbeding hebt opgesteld voor het bedrijf, kunnen werknemers over het algemeen betaald of onbetaald nevenwerkzaamheden verrichten. Hierbij zijn er wel uitzonderingen op grond van goed werknemerschap: werknemers mogen niet zomaar nevenwerkzaamheden voor de concurrent verrichten, de vaste baan mag niet leiden onder het verrichten van de nevenwerkzaamheden en werknemers mogen zich niet ziek melden om nevenwerkzaamheden te verrichten.

Wanneer een werknemer zich niet houdt aan het beginsel van goed werknemerschap, kun je als werkgever maatregelen treffen. Van werknemers die toch nevenwerkzaamheden voor de concurrent verrichten, kun je een schadevergoeding eisen op grond van onrechtmatige concurrentie. Werknemers die zich ziek melden om nevenwerkzaamheden te verrichten, kun je mogelijk zelfs ontslaan. Of dit kan, hangt geheel af van de omstandigheden.

Zo wilde het UWV een verzekeringsarts ontslaan op grond van belangenverstrengeling. De verzekeringsarts was naast deze vaste baan ook huisarts. Er was afgesproken dat de verzekeringsarts geen patiënten van de huisartsenpraktijk zou behandelen. De kantonrechter was in deze zaak van oordeel dat er geen sprake is van belangenverstrengeling en dat er ook geen sprake is van schijnverstrengeling. Er is besloten dat het UWV de werknemer op deze grond niet mag ontslaan.

Wat je moet weten over nevenwerkzaamheden

Het kan dus handig zijn om een nevenwerkzaamhedenbeding op te laten stellen. Het is belangrijk om over het opgestelde beding duidelijk te zijn naar je werknemers over wat je acceptabel vindt aan nevenactiviteiten en wat niet. Bedenk van tevoren welk legitieme belang je wil beschermen. Het beding mag niet in strijd zijn met de Grondwet en andere wetgeving. Het is dan ook verstandig om dit door een jurist te laten doen. Ook als er problemen zijn binnen het bedrijf omtrent nevenwerkzaamheden is het raadzaam om advies te vragen bij een jurist. Lady Lawyer helpt je graag!