Liegen op je cv

Een diploma op je cv zetten waarvan je de opleiding niet eens hebt afgemaakt of uitstekend Frans spreken, terwijl eigenlijk maar een paar woorden Frans spreekt. Een leugentje om bestwil. Kleine, vaak goedbedoelde, leugens blijken verleidelijk te zijn om op je cv te zetten. Op meer dan de helft van de cv’s blijken onwaarheden voor te komen. Zelfs op LinkedIn plaatst men leugens: één op de tien gebruikers heeft onwaarheden op zijn of haar profiel staan. Iedereen doet het, dus het kan vast geen kwaad. Maar liegen op je cv kan veel consequenties hebben. 

Waar liegen we over?

Een veelvoorkomende leugen op een cv is het aandikken van functietitels en verantwoordelijkheden. Zo ben ik zelf content creator bij Lady Lawyer, maar op een cv kun je daar hoofd content creator van maken, waabij je juist andere content creators aanstuurt. Het lijkt op deze manier alsof ik de leiding heb over de blogs, terwijl ik in feite alleen onderzoek, schrijf en wórd aangestuurd. Er zit een groot verschil in de mate van verantwoordelijkheid (overigens staat op mijn cv gewoon content creator). 

Liegen over vaardigheden

Een andere veelvoorkomende leugen is het aandikken van talenkennis en vaardigheden. Het gevaar bij deze leugens is dat de werkgever mogelijk een beroep zal doen op deze vaardigheden. Bij bijvoorbeeld ICT-vaardigheden kan je werkgever er snel achter komen of je de gewenste vaardigheid voldoende beheerst. 

Tot slot, kan het zo zijn dat je een jaar niet gewerkt hebt, nadat je op staande voet ontslagen was en geen nieuwe baan kon vinden. Je kunt dan het gat opvullen met een andere baan of het ontslag op staande voet weglaten. Dit lijkt een hele simpele oplossing, maar ook hier kan de werkgever snel achter komen. Dit kan al door middel van één telefoontje. 

Wat kunnen de gevolgen zijn van liegen op je cv?

Stel, je bent aangenomen op basis van een cv met leugens. Je werkgever komt erachter dat jij helemaal geen diploma hebt. Wat zijn de gevolgen?

Het liegen op je cv kan een grond zijn voor ontslag op staande voet. Volgens het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden in 2019 mag een werkgever in goed vertrouwen afgaan op een cv, omdat dit een kerndocument is. Wanneer de werknemer achteraf niet over de vereisten van een vacature beschikt, kan dat een dringende reden zijn voor ontslag op staande voet. Hierbij heeft het Hof wel een uitzondering gesteld, namelijk: tenzij in het sollicitatiegesprek anders is afgesproken. Wanneer er bijvoorbeeld in een sollicitatiegesprek is afgesproken dat Frans niet noodzakelijk is, dan kan de werkgever hier achteraf niet over vallen. 

In deze uitspraak van het Gerechtshof ging het om een vacature voor een technisch supportmedewerker. De functie-eisen waren: een afgeronde hbo- of wo-opleiding en minimaal vier jaar werkervaring in de ICT-wereld. De sollicitant reageerde hierop en stuurde een voorbeeldig cv, waarin alle functie-eisen overeenkwamen. Enkele maanden later vraagt de werkgever om de betreffende diploma’s. De werknemer weigert dit heel lang. Hij wordt vervolgens ontslagen omdat hij aantoonbaar verkeerde informatie heeft gegeven over werkervaring en opleidingen. De kantonrechter oordeelde in eerste instantie dat er geen bewijs was, maar later oordeelde het Hof dat er van de werkgever niet gevergd kon worden om deze werknemer in dienst te houden. 

Vernietiging van de arbeidsovereenkomst

De werkgever kan ook vernietiging van de arbeidsovereenkomst vorderen, op grond van artikel 3:44 BW. Bij vernietiging heeft de arbeidsovereenkomst nooit bestaan. De reden om vernietiging te vorderen is dat de werkgever dan het salaris van de werknemer kan terugvragen. Er moet dan sprake zijn van bedrog, maar ook van nutteloosheid. Dit blijkt uit rechtspraak van het Gerechtshof te ’s-Hertogenbosch uit 2018. In deze zaak is wel bewezen dat de werknemer onjuiste informatie had verstrekt op zijn cv, maar de nutteloosheid van het contract is niet bewezen en daarom wordt de overeenkomst niet vernietigd. Nutteloosheid houdt in dat na het ontdekken van het bedrog de overeenkomst nutteloos is, omdat de arbeid niet meer verricht kan worden. Het ontslag op staande voet blijft echter wel staan. 

Toch zijn er wel gevallen waarin de arbeidsovereenkomst vernietigd mag worden én het salaris teruggevorderd wordt. In een recente zaak wordt de werknemer door de Hoge Raad veroordeeld tot het terugbetalen van het salaris, wat gaat om een nettobedrag van €16.819. 

Valsheid in geschrifte

Op staande voet ontslagen worden is al niet fijn, maar toch kan het nog een stapje erger. Verzonnen feiten en diploma’s die vervalst zijn, vallen onder valsheid in geschrifte. In artikel 225 van het Wetboek van Strafrecht staat het volgende: 

“Hij die een geschrift dat bestemd is om tot bewijs van enig feit te dienen, valselijk opmaakt of vervalst, met het oogmerk om het als echt en onvervalst te gebruiken of door anderen te doen gebruiken, wordt als schuldig aan valsheid in geschrifte gestraft, met gevangenisstraf van ten hoogste zes jaren of geldboete van de vijfde categorie.”

Een cv dient tot bewijs van bepaalde feiten, bijvoorbeeld je werkervaring, diploma’s en opleidingen. Werkgevers mogen erop vertrouwen dat deze informatie juist is. Als dat niet zo is, kun je dus flink gestraft worden naast het ontslag op staande voet. Volgens artikel 23 van het Wetboek van Strafrecht is een geldboete van de vijfde categorie een bedrag van maximaal €87.000 of je kunt zes jaar de gevangenis in. 

Liegen op je cv lijkt een goede uitweg om zwaktes te verbergen of om een baan naar je toe te trekken, maar achteraf heb je alleen jezelf ermee.  Kortom, Lady Lawyer adviseert om dat ene leugentje achterwege te laten en uit te gaan van je eigen vaardigheden en kennis. Het liegen brengt veel risico met zich mee en die boete van maximaal €87.000 is die baan echt niet waard! Ook zonder strafrechtelijke vervolging brengt liegen risico’s met zich mee, namelijk een ontslag op staande voet en de vernietiging van de arbeidsovereenkomst waarbij je misschien een groot bedrag moet terugbetalen.