Hoe kies je een juiste handelsnaam?

Hoe ben jij op de naam van je onderneming gekomen? Waarschijnlijk wil je een bepaalde boodschap overbrengen of laten zien welke producten/diensten je verkoopt. Maar weet je ook hoe je juridisch gezien een goede handelsnaam kiest en handhaaft? Nee? Lees verder en ontdek hoe je een juiste handelsnaam kiest voor jouw onderneming.

Een handelsnaam kiezen is takkenwerk

Laten we beginnen met de definitie uit artikel 1 van de Handelsnaamwet; “de handelsnaam is de naam waaronder de onderneming wordt gedreven”. Er zijn nauwelijks beperkingen aan de keuze voor een handelsnaam. Woorden, letters en cijfers zijn toegestaan en daarmee dus ook familienamen, fantasienamen, afkortingen, een domeinnaam of een beschrijvende naam. De leukste bedrijfsnaam van 2018 was volgens Namespotting Boomverzorgingsbedrijf ‘Takkenwerk’. Een leuke en originele handelsnaam is belangrijk omdat je natuurlijk niet wil dat concurrenten dezelfde handelsnaam kiezen.

Ontstaan van handelsnamen

Veel ondernemers denken dat het recht op een handelsnaam ontstaat op het moment dat de onderneming wordt ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Dit is een groot misverstand! Een handelsnaam ontstaat door de naam van de onderneming te gebruiken op bijvoorbeeld een website, op facturen en in e-mails. Dit betekent dat, voordat de onderneming wordt ingeschreven bij de Kamer van Koophandel, rechten te ontlenen zijn aan de handelsnaam. Dit houdt in dat, op grond van artikel 5 van de Handelsnaamwet, opgetreden kan worden tegen jongere, identieke of gelijkende handelsnamen als er gevaar voor verwarring te verwachten is in verband met de aard van de onderneming. Het is niet altijd verwarrend dat voor producten van verschillende ondernemers dezelfde handelsnaam gebruikt wordt. Het handelsregister toont bijvoorbeeld 76 zoekresultaten wanneer gezocht wordt op ‘Ajax’.

Wat is een goede handelsnaam?

Een iets minder voorkomende naam levert meer bescherming op binnen het gebied waar jouw onderneming gevestigd is en binnen de branche waarin je werkzaam bent. Voor grotere bescherming is het dus verstandig een minder voorkomende familienaam of een onderscheidende fantasienaam te kiezen. Schrik er vooral niet van als je wel een beschrijvende handelsnaam hebt gekozen, het is gewoon toegestaan. Het is ook toegestaan om een beschrijvend deel en een fantasiedeel te combineren. Om via internet sneller gevonden te worden, is het zelfs een goed idee! Je kunt je natuurlijk wel voorstellen dat de eigenaar van een winkel waar vlees verkocht wordt en de handelsnaam ‘Slager’ heeft, niet kan voorkomen dat andere slagers ook ‘slager’ in hun handelsnaam opnemen.

Ondanks dat het lijkt alsof alle handelsnamen zijn toegestaan, zijn er toch een aantal, voor de hand liggende, beperkingen opgenomen in artikel 3, 4 en 5b van de Handelsnaamwet. Zo mag je geen handelsnaam kiezen die verwijst naar een ‘bekend persoon’, wanneer die persoon niets met de onderneming te maken heeft. Ook mag je niet ‘BV’ toevoegen aan je handelsnaam als je niet bent ingeschreven als besloten vennootschap. Een handelsnaam mag verder niet misleidend zijn en het is niet de bedoeling dat je een handelsnaam gebruikt die al door een ander rechtmatig wordt gebruikt. Let er wel op dat de medewerker van de Kamer van Koophandel slechts globaal zal bekijken of de gekozen handelsnaam niet al door een ander wordt gebruikt, zij hebben geen officiële controlerende functie. Tot slot is het niet toegestaan om een merknaam van een ander in jouw handelsnaam op te nemen.

Handhaving van handelsnamen

De voorzieningenrechter van de Rechtbank Rotterdam heeft zich op 4 januari jl. uitgesproken over de vraag of de handelsnamen Rodizio Rotterdam en Brasilbinki Rodizio Rotterdam beiden gebruikt kunnen worden voor een uit Brazilië afkomstig all-you-can-eat-concept. De rechter stelt vast dat de combinatie van woorden gelijk is, het gebruik, de aard en de locaties van beide ondernemingen gelijk zijn, maar dat de vordering moet worden afgewezen nu Brazilbinkie als fantasienaam is toegevoegd.

Het is dus aan te raden om de handelsnaam regelmatig te controleren. Dat wil zeggen dat je op enig moment vaststelt of er geen andere ondernemingen al langer gebruik maken van dezelfde handelsnaam en dat je controleert of er geen nieuwe ondernemingen gebruik zijn gaan maken van dezelfde of een gelijkende handelsnaam. Je kunt dit eenvoudig vaststellen via het handelsregister van de Kamer van Koophandel. Het is raadzaam niet alleen exact dezelfde schrijfwijze te controleren, maar ook geringe afwijkingen.

Het kan natuurlijk zo zijn dat de handelsnaam wel gebruikt wordt door een ander, maar dat de ondernemer zijn onderneming nog niet heeft ingeschreven in het handelsregister. Het is daarom slim om ook via een online zoekmachine te achterhalen of de door jou gekozen naam in het economisch verkeer gebruikt wordt.

Mocht je constateren dat een concurrent eenzelfde of gelijkende handelsnaam is gaan gebruiken nadat jij de handelsnaam bent gaan gebruiken dan kan je de eigenaar van deze onderneming verzoeken het gebruik van deze handelsnaam te staken of verzoeken om de handelsnaam te wijzigen. Je kunt eventueel ook een schadevergoedingsvordering instellen ter vergoeding van geleden schade en je zou zelfs aangifte kunnen doen bij de politie.

Merkrecht en handelsnamen

Inschrijving van je onderneming bij de Kamer van Koophandel betekent niet dat je naast de handelsnaam ook een merkenrecht hebt. Een handelsnaam beschermt alleen de naam van je bedrijf , maar biedt slechts bescherming binnen het geografische gebied van de onderneming en in de branche van de onderneming. Dat betekent dat de handelsnaam dus slechts een beperkte beschermingsomvang heeft. Er zijn verschillende redenen om de bescherming uit te breiden naar een bescherming via het merkenrecht.

Voor het beschermen van de naam, en bijvoorbeeld het logo dat je gebruikt om de waren of diensten van de onderneming te onderscheiden, is inschrijving nodig in een merkenregister. Omdat het merkenrecht bescherming geeft binnen het gebied waarvoor je het merk hebt ingeschreven, kan gekozen worden voor bescherming binnen de Benelux of voor een Europese of internationale inschrijving.

Wees onderscheidend met je handelsnaam

Naast de verschillen in bescherming zijn niet alle handelsnamen geschikt als merk; voor merken geldt bijvoorbeeld de eis van onderscheidend vermogen, terwijl voor handelsnamen niet is uitgesloten dat ze beschrijvend kunnen zijn. Hoe belangrijker de naam van jouw onderneming, hoe belangrijker het is om jouw naam ook via het merkenrecht te beschermen. Hierover in een volgende blog meer!

Kun je niet wachten en wil je eens kijken of jouw handelsnaam al voorkomt in de merkenregisters, kijk dan eens op www.boip.int of neem contact op met Lady Lawyer.