Het gebruiken van een cadeaubon: waar moet je als ondernemer op letten?

Update 3 December 2021: vanaf 1 januari 2022 dienen cadeaubonnen een minimale geldigheidsduur van twee in plaats van één jaar te hebben!

Je hebt vast weleens een cadeaubon gekregen of gekocht. Het is ideaal als je zelf geen cadeau kunt bedenken om te geven of krijgen. Cadeaukaarten kunnen bij steeds meer (online) winkels gekocht en ingewisseld worden of gebruikt worden in de horeca. Als ondernemer kan het handig zijn om een cadeaubon te gebruiken, maar uiteraard moet er dan wel worden voldaan aan een aantal regels. Deze regels staan centraal in dit artikel. 

Geldigheidsduur cadeaukaarten

Op een cadeaubon staat vaak een uitgiftedatum. Dit is de datum waarop de cadeaubon gekocht is. Soms staat op de cadeaubon of in de algemene voorwaarden ook nog een vervaldatum. Dit is de datum waarop de cadeaubon vervalt. Dat betekent dat de cadeaubon na deze datum niet meer inwisselbaar is.  Wanneer er geen uitgiftedatum op de bon staat en ook geen termijn is terug te vinden in de algemene voorwaarden, dan is de cadeaubon onbeperkt te gebruiken. Niet alle cadeaubonnen zijn onbeperkt geldig. De geldigheidsduur is per cadeaubon verschillend. Indien er wel een uitgiftedatum op de bon staat, maar geen vervaldatum dan is de cadeaubon wettelijk gezien vijf jaar geldig. 

Er bestaan ook cadeaubonnen waar wel een vervaldatum op staat. Zo is de cadeaubon van Bol.com drie jaar geldig en een fashioncheque is één jaar geldig. Op de cadeaubon van Bol.com staat dan bijvoorbeeld: ‘Deze cadeaubon is tot drie jaar geldig na de uitgiftedatum’. Kun je als ondernemer dan geheel zelf bepalen hoe lang een cadeaubon geldig is? Het antwoord is simpelweg ‘nee’. Er wordt een grens getrokken bij één jaar. Indien een cadeaubon korter geldig is dan één jaar, is de afspraak onredelijk bezwarend op grond van artikel 6:236 sub g BW. Dat betekent dat het beding dan geacht wordt nooit te hebben bestaan. Dit heeft tot gevolg dat, op grond van artikel 3:307 lid 1 BW, de wettelijke vervaltermijn van vijf jaar geldt. 

Er zijn bepaalde gevallen denkbaar waarin een geldigheidstermijn van korter dan één jaar wél redelijk is. Zo kun je denken aan consumptiemunten bij een festival. Deze munten zijn vaak alleen geldig op de dag van het festival. De enige voorwaarde is dan dat dit vermeld moet worden op de munten of op de bon. 

Stichting Keurmerk Cadeaukaarten

Hierboven staan de wettelijke regels genoemd. Bepaalde cadeaubonuitgevers zijn aangesloten bij Stichting Keurmerk Cadeaukaarten. Hierbij kun je denken aan een VVV-bon of de Nederlandse Boekenbon. Op de website van Stichting Keurmerk Cadeaukaarten kun je zien welke cadeaubonnen nog meer zijn aangesloten. Stichting Keurmerk Cadeaukaarten heeft in samenspraak met de Consumentenbond in februari 2016 algemene voorwaarden opgesteld. 

In artikel 9.1 van de algemene voorwaarden is vastgelegd dat cadeaubonnen waar consumenten een aankoop in een winkel mee kunnen doen minimaal drie jaar geldig zijn. Cadeaubonnen voor een belevenis moeten minimaal twee jaar geldig zijn op grond van artikel 9.2 van de algemene voorwaarden. Cadeaukaarten voor belevenissen worden ook wel cadeaukaarten in natura genoemd, hierbij kun je denken aan de VVV Lekkerweg, VVV Dinercheque of de Podium cadeaukaart. Na afloop van de geldigheidsduur van de cadeaukaart in natura heeft de consument de mogelijkheid om de cadeaukaart eenmalig te verlengen voor maximaal één jaar. Hiervoor kunnen wel kosten in rekening worden gebracht. Deze kosten zijn maximaal 25% van de waarde van de cadeaukaart met een maximum van €10,-. Dit staat ook in artikel 9.2 van de algemene voorwaarden van Stichting Keurmerk Cadeaukaarten. 

De geldigheidsduur van een cadeaubon die je als ondernemer uitbrengt, is dus minimaal één jaar, tenzij de cadeaubon is aangesloten bij Stichting Keurmerk Cadeaukaarten. In dit geval is de minimale geldigheidsduur drie jaar. 

Waarde aankoop in vergelijking tot cadeaubon

Bepaalde cadeaubonnen mogen slechts in één keer besteed worden. Zo staat in de algemene voorwaarden van Coolblue dat het niet mogelijk is om het bedrag van de cadeaubon in gedeelten te besteden. Ook bij de diner cadeaukaart vindt er geen restitutie plaats tussen de waarde van het diner en de waarde van de cadeaubon volgens artikel 3.11 van de algemene voorwaarden. Het kan voorkomen dat de waarde van de aankoop lager is dan de waarde van de cadeaubon. Als ondernemer ben je niet verplicht het geld terug te geven. Uiteraard mag je dat wel doen. Wel is het handig om dit al van tevoren in de algemene voorwaarden aan te geven. 

De meeste cadeaukaarten kunnen in gedeelten besteed worden. Je hoeft als ondernemer niet het resterende bedrag van de cadeaubon terug te geven. Dit kan bij de volgende aankoop verrekend worden. Dit is bijvoorbeeld het geval bij Bol.com; de restwaarde van een cadeaubon kun je gebruiken bij de volgende aankoop, volgens artikel 8 van de algemene voorwaarden. 

Tegoedbon/cadeaubon gebruiken

Wanneer een klant een aankoop retourneert, kun je er als ondernemer voor kiezen om een tegoedbon te geven. Een tegoedbon is niet hetzelfde als een cadeaubon. Een tegoedbon is een gunst aan de klant en mag daarom voldoen aan jouw eigen voorwaarden. Zo mag je de geldigheidsduur beperken en geldt er geen minimale geldigheidsduur. Het is ook van belang dat je als ondernemer in de algemene voorwaarden aangeeft hoe je handelt in deze situatie. Zo staat in de algemene voorwaarden van Coolblue dat de consumenten geen geld terugkrijgen wanneer de aankoop met een tegoedbon wordt geruild of teruggestuurd. 

Kortom, als ondernemer is het belangrijk dat je duidelijk bent over de voorwaarden van je cadeaubon. Zolang jij de geldigheidstermijn duidelijk communiceert aan de klant, is het voor de klant ook duidelijk. Wel moet je er op letten dat de geldigheidsduur ten minste één jaar is, anders is het beding geheel nietig en geldt er een geldigheidsduur van vijf jaar. Lady Lawyer helpt jou graag bij het opstellen van jouw algemene voorwaarden.