Clubhouse: wat jij juridisch gezien moet weten

Wellicht hebben jullie hem al langs zien komen: de nieuwe app Clubhouse. De app richt zich, anders dan bijvoorbeeld Skype en Teams, alleen op de stem. De app heeft geen chatfuctie. Het is echt de bedoeling dat je met elkaar praat. Voor ondernemers kunnen er toffe kansen gecreëerd worden door het gebruik van deze app. In de app kun je Rooms opzoeken, waar verschillende onderwerpen worden besproken. Momenteel is het enkel mogelijk om Clubhouse binnen te komen via een invite van een bekende die al binnen is en jouw telefoonnummer heeft; de invites zijn dus schaars.

Community Guidelines Clubhouse

Als we de richtlijnen van Clubhouse erbij pakken zien we een aantal regels voor het gebruik maken van de app. Zo wordt er van je verwacht dat je jouw eigen naam en identiteit gebruikt, in ieder geval 18 jaar bent en niet pest, discrimineert, bedreigt of mensen lastigvalt in een van de Rooms. Ook mag je niet zonder toestemming gesprekken transcriberen, opnemen, reproduceren of delen, mag je geen valse informatie verspreiden en geen informatie verspreiden of promoten die belastend is of kan zijn voor personen of groepen mensen, inclusief minderjarigen. Ten slotte is het ook niet toegestaan om de service te gebruiken voor het uitvoeren van ongeautoriseerde of illegale activiteiten en gesprekken te voeren of inhoud te uploaden in strijd met intellectueel eigendomsrechten. 

Cyberpesten

Er is in de wet geen specifieke bepaling opgenomen waarin pesten strafbaar wordt gesteld. Toch kan pesten in extreme gevallen wel strafbaar zijn. Denk daarbij aan belediging (artikel 226 Wetboek van Strafrecht), smaad (artikel 261 Wetboek van Strafrecht), laster (artikel 262 Wetboek van Strafrecht), stalking (artikel 285b Wetboek van Strafrecht) en bedreiging (artikel 285 Wetboek van Strafrecht). Daarnaast kan pesten in de vorm van discriminatie, identiteitsdiefstal, geestelijke mishandeling en het plaatsen van onrechtmatige filmpjes of afbeeldingen ook strafbaar zijn. 

Clubhouse hanteert een zero bully policy. Er wordt dus van je verwacht dat je normaal met elkaar omgaat en elkaar niet beledigt, pest of kleineert. Je zou zeggen dat als iemand zich daar niet aan kan houden, de overtreder zelf de consequenties draagt. Maar het gaat een stapje verder dan dat. Degene die jou uitgenodigd heeft loopt zelf namelijk ook het risico van het platform gegooid te worden. Stuur dus niet zomaar iedereen een van jouw invites wanneer je zelf al op het platform zit.

Gesprekken vastleggen

Het recht op privacy is onder meer verankerd in onze Grondwet, het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en in de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). De AVG is onze vernieuwde Europese privacywet en sluit beter aan op het digitale tijdperk van tegenwoordig. Onder een persoonsgegeven wordt verstaan: ‘alle informatie over een geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke persoon’ (artikel 4 lid 1 AVG). Het tweede lid van dit artikel omschrijft het verwerken van die persoonsgegevens als volgt: ‘elke bewerking of elk geheel van bewerkingen met betrekking tot persoonsgegevens of een geheel van persoonsgegevens, al dan niet uitgevoerd via geautomatiseerde procedures, zoals het verzamelen, vastleggen, ordenen, structureren, opslaan, bijwerken of wijzigen, opvragen, raadplegen, gebruiken, verstrekken door middel van doorzending, verspreiden of op andere wijze ter beschikking stellen, aligneren of combineren, afschermen, wissen of vernietigen van gegevens.’

Het openbaar maken van een zonder toestemming opgenomen gesprek kan zo’n verwerking zijn omdat een stem en de inhoud van de opname herleidbaar kunnen zijn tot een natuurlijk persoon. Voor het volledig transcriberen en publiceren van een uitgesproken tekst, citeren of het gesprek in eigen woorden samenvatten geldt hetzelfde. Het opnemen van een gesprek als je zelf deel uitmaakt van het gesprek bent is niet strafbaar, maar moet worden gebaseerd op een van de wettelijke grondslagen uit de AVG. Als dat niet geval is, kan het een inbreuk op iemands privacy opleveren. Clubhouse hanteert deze regels extra streng, omdat er ook celebrities op het platform zitten waarvoor ze een veilige omgeving willen creëren. Zodra jij een screenshot of screenopname binnen een Room wilt maken, zul je dan ook direct een melding krijgen. Wel geldt de uitzondering dat indien er uitdrukkelijk op papier toestemming is gegeven door alle gespreksdeelnemers, het gesprek opgenomen mag worden.

Intellectueel eigendom

Op grond van artikel 13 van de Auteursrechtrichtlijn dienen online platforms actief maatregelen te nemen ter voorkoming dat er op hun platform content wordt geplaatst dat auteursrechtelijk beschermd is. Door het artikel worden online platforms eigenlijk gedwongen beschermde content niet toe te laten. Door artikel 13 zijn de platforms voortaan zelf verantwoordelijk voor de content die op hun platforms wordt geplaatst. Er is sprake van een inbreuk op een auteursrecht wanneer iemand het werk van een ander openbaar maakt of verveelvoudigt zonder toestemming van de rechthebbende of wanneer je je niet kunt beroepen op een wettelijke beperking. Er is sprake van het openbaar maken van andermans werk indien je jouw werk aan het werk van een ander hebt ontleend, daarbij maakt het niet uit of dat bewust of onbewust gebeurt. Is er sprake van een auteursrechtinbreuk? Dan kan de inbreukmaker gehouden worden tot schadevergoeding. Eerder gaven we al aan dat het platform zelf verantwoordelijk is voor wat er geplaatst wordt, dus zullen zij daarvoor op moeten draaien. En je begrijpt: daar hebben ze natuurlijk geen zin in en zullen hier dan ook aan de voorkant streng op toezien.

Kort en goed

Clubhouse kan enorm handig zijn om je expertstatus te vergroten, een eigen Room te starten of je netwerk te vergroten, maar er zitten wel een aantal strenge regels aan verbonden. Indien je je niet aan de regels kunt houden lopen jij en degene die jou heeft uitgenodigd het risico van het platform gegooid te worden. Je kunt een overtreding zelf melden in een kamer waar je in zit. Indien de meeting in de kamer waar het incident zich heeft afgespeeld inmiddels is beëindigd, kun je door naar het profiel te gaan van de betreffende gebruiker en daar op de button ‘’report an incident’’ te klikken. Het platform zal het incident dan gaan onderzoeken. Voor zover zij dat kunnen zal er door het platform juridische stappen ondernomen worden indien de regels niet worden nageleefd. De bedoeling is natuurlijk dat iedereen zich prettig en welkom voelt op het moment dat je wordt toegelaten tot Clubhouse! 

Onze founder Sharon op Clubhouse volgen voor juridische Q&A’s? Je kunt haar vinden onder de gebruikersnaam @ladylawyer.nl