Tegenwoordig zie je ze eigenlijk overal: beveiligingscamera’s. Niet alleen op straat, maar ook in winkels of bij een sportclub. Het gebruik van camera’s dient te helpen bij het beschermen van eigendommen, bezoekers en personeel. Maar het gebruik van camera’s is een behoorlijke inbreuk op je privacy. Het idee dat je continu gefilmd wordt geeft je wellicht een benauwd gevoel. Daarom is het goed om te weten dat deze beelden niet eeuwig bewaard mogen worden. Mag je zomaar een beveiligingscamera ophangen? En wat is de bewaartermijn van camerabeelden?
Algemene voorwaarden voor camera’s
Om te beginnen is het goed om te weten dat camera’s niet zomaar geplaatst mogen worden. De inbreuk op de privacy van klanten en werknemers is erg groot, waardoor er moet worden voldaan aan een aantal voorwaarden. Ten eerste moet er sprake zijn van een gerechtvaardigd belang. Een voorbeeld hiervan is het tegengaan van diefstal of beschermen van werknemers en klanten. Vervolgens moet het cameratoezicht noodzakelijk zijn. Er moet sprake zijn van een probleem dat niet op een andere manier kan worden opgelost. Dit betekent dat er eerst naar andere oplossingen gekeken moeten worden, die minder ingrijpend zijn. Hierbij kun je denken aan tascontroles of detectiepoortjes. Wanneer die oplossingen er niet zijn of het probleem niet zullen oplossen, mag pas over worden gegaan tot cameratoezicht.
Daarnaast moet het cameratoezicht deel uitmaken van een totaalpakket aan maatregelen. Het kan daardoor niet zo zijn dat er camera’s worden opgehangen, maar dat er geen alarmsysteem is. Tot slot moet de ondernemer een privacytoets uitvoeren. Met deze toets wordt bekeken of de inbreuk op privacy te groot is op de werknemers en klanten. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij een beveiligingscamera in een pashokje. Hoewel dat veel te ingrijpend is, is een camera in de supermarkt bij de kaasafdeling bijvoorbeeld minder indringend. Wanneer aan al deze voorwaarden is voldaan is de ondernemer gerechtigd om gebruik te maken van cameratoezicht. Zodra je als ondernemer besluit om gerechtvaardigd beveiligingscamera’s op te hangen dien je een reglement op te stellen. Hierin moet je de soort camera’s vermelden, het gebruik, de plek en het doel van de camera’s.
Bewaartermijnen camerabeelden
Als het cameratoezicht er eenmaal is, moet er nog wel rekening gehouden worden met de regels omtrent bewaartermijnen. In beginsel vloeit uit de AVG voort dat de beelden met daarop persoonsgegevens niet langer bewaard mogen worden dan noodzakelijk is. Door de Autoriteit Persoonsgegevens wordt een richtlijn gegeven van vier weken (28 dagen). Hoewel deze bewaartermijn niet dwingend is, geeft deze wel een duidelijke indicatie van de termijn waarbinnen het bewaren van de persoonsgegevens noodzakelijk is. Uiteraard zullen er gevallen zijn waarbij persoonsgegevens minder lang bewaard hoeven te worden dan de termijn van vier weken. Dit is bijvoorbeeld zo wanneer de noodzaak tot het bewaren van de persoonsgegevens afwezig is. Maar ook zijn er gevallen waarbij vier weken wellicht niet voldoende is.
Voorbeeld bewaartermijn camerabeelden
We illustreren dit aan de hand van een voorbeeld. Een winkelier heeft cameratoezicht ingesteld ter bescherming van zijn producten. De winkelier doet aangifte bij de politie en verstrekt de camerabeelden, nadat een winkeldiefstal heeft plaatsgevonden. De ondernemer mag de camerabeelden in dit geval bewaren totdat het incident is afgehandeld. Nadat de strafzaak onherroepelijk is geworden, dient de ondernemer de camerabeelden te verwijderen. Het is dus wel mogelijk om camerabeelden langer dan 28 dagen te bewaren. In dit geval dien je een verzoek in te dienen bij het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) met de nieuwe bewaartermijn van jouw camerabeelden.
In de meeste gevallen zullen de camerabeelden echter hooguit 28 dagen bewaard worden. Dit stelt je wellicht al meer gerust. Daarnaast is het fijn om te weten dat niet iedereen gerechtigd is om deze beelden te bekijken. Camerabeelden mogen slechts bekeken worden door medewerkers vanuit de noodzaak van hun functie. Hierbij kun je denken aan een beveiligingsmedewerker of een supermarktmanager. Ook als klant heb je het recht om camerabeelden in te zien wanneer je hier zelf op staat. Dit valt onder het inzagerecht van de AVG.
Boete
Wanneer niet aan de regels omtrent de bewaartermijnen wordt gehouden, kan de Autoriteit Persoonsgegevens een boete opleggen, maar ook heeft zij de mogelijkheid om een last onder bestuursdwang op te leggen. Camerabeelden bevatten bijzondere persoonsgegevens van de personen die worden gefilmd. Het is dus erg belangrijk om de regels strikt te volgen. Kortom, kijk eerst of je gerechtigd bent om gebruik te maken van cameratoezicht. Wanneer je hier een grondslag voor hebt, is de richtlijn voor het bewaren van deze beelden vier weken, tenzij beelden langer nodig zijn om een incident af te handelen.